Η 15 Νοεμβρίου 2023, είναι η Παγκόσμια ημέρα εναντίον της Χρόνιας Αποφρακτικής
Πνευμονοπάθειας (ΧΑΠ). Πρόκειται για δράση που έχει καθιερωθεί από την παγκόσμια
πνευμονολογική κοινότητα από το 2002 και σκοπό έχει την ενημέρωση του κοινού και την
ανάπτυξη στρατηγικών για τη μείωση της επίπτωσης της νόσου.
Η ΧΑΠ παρά την ευρεία της εξάπλωση και τον υψηλό επιπολασμό της, παραμένει νόσος
σχετικά άγνωστη στο ευρύ κοινό, υπεύθυνη για υψηλή νοσηρότητα, εισαγωγές σε Μονάδες
Εντατικής Θεραπείας, σημαντική επιβάρυνση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των
οικείων τους και δυσβάσταχτα κόστη για τα συστήματα υγείας, ενώ υπολογίζεται ότι μέχρι
το 2030 θα είναι 3η αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Η αιτία της είναι η φλεγμονώδης απόκριση του αναπνευστικού συστήματος σε
εισπνεόμενες ουσίες (καπνό, ατμούς, αέρια) με τη συντριπτική πλειοψηφία τον
περιστατικών (85%) να οφείλονται στον καπνό του τσιγάρου, ενώ σε μικρότερα ποσοστά
υπεύθυνη είναι η επαγγελματική έκθεση ή η ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα.
Υπολογίζεται ότι πάνω από 15% των καπνιστών θα αναπτύξουν ΧΑΠ κατά τη διάρκεια της
ζωής τους.
Τα συμπτώματα είναι συχνά ύπουλα και με πολύ σταδιακή έναρξη και περιλαμβάνουν το
βήχα, τη δύσπνοια, αρχικά στην προσπάθεια και αργότερα στην ηρεμία, και το συριγμό.
Συχνά ο ασθενής αποδίδει τα συμπτώματα σε απλές ενοχλήσεις από την καπνιστική
συνήθεια με αποτέλεσμα να μη ζητά εγκαίρως ιατρική βοήθεια. Η διάγνωση γίνεται με τη
λήψη ιστορικού και την κλινική εξέταση, αλλά επιβεβαιώνεται με την εξέταση της
σπιρομέτρησης η οποία διενεργείται από ιατρό-πνευμονολόγο.
Αν και υπάρχουν αποτελεσματικές θεραπείες που καθυστερούν την επιδείνωση της και
βελτιώνουν τα συμπτώματα της, η ΧΑΠ δε θεωρείται ιάσιμη νόσος, κάτι που κάνει την
πρόληψη και την έγκαιρη διάγνωση ιδιαίτερα σημαντικές για την καλύτερη πρόγνωση της.
Η αποχή και η έγκαιρη διακοπή της καπνιστικής συνήθειας, η προστασία των εργαζομένων
από τοξικούς εισπνεόμενους παράγοντες, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, η
έγκαιρη διάγνωση, και η επιλογή της
κατάλληλης θεραπείας, μπορούν να κάνουν τη διαφορά στη ζωή των ασθενών και των
συγγενών τους.