Του Σταύρου Ελ. Καλογιάννη
Δρος Πολιτικού Μηχανικού
Πρώην αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης και Υποδομών
Πληθαίνουν τα δημοσιεύματα στον τύπο για τις επιπτώσεις της παρατεταμένης λειψυδρίας που παρατηρείται στο σύνολο του Νομού Ιωαννίνων:Οικισμοί του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων στερούνται καθημερινά το νερό,ενώ οξυμένα προβλήματα ύδρευσης αντιμετωπίζουν ακόμα και ορεινοί Δήμοι, όπως οΔήμος Κόνιτσας,και οι αρχές τουςπροσανατολίζονται στη λήψη δραστικών μέτρων που φτάνουνμέχρι τη διακοπή της υδροδότησης για ορισμένες ώρες κάθε ημέρα.
Παράλληλα, οι αγρότες του λεκανοπεδίουβρίσκονται πάλι σε απόγνωση,καθώς βλέπουν τις καλλιέργειές τους να καταστρέφονται, ελλείψει νερού άρδευσης,ενώ δεκάδες χιλιάδες στρέμματαγεωργικής γης κινδυνεύουν με ερημοποίηση.
Η ανεπάρκεια των υδατικών πόρων πλήττει επίσης το ευαίσθητο οικοσύστημα της λίμνης Παμβώτιδας, η οικολογική κατάσταση της οποίας επιβαρύνεται.
Τα παραπάνω προβλήματα δεν πρέπει να μας εκπλήσσουν,καθώς είναι γνωστό ότι το υδατικό ισοζύγιο του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων είναι ελλειμματικό.
Τα διαθέσιμα υδατικά αποθέματα δεν επαρκούν για την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων αναγκών τουκαι η κατάρρευση του συστήματος είναι ορατή, ιδιαίτερα υπό τις συνθήκες κλιματικής κρίσηςπου βιώνουμε: η χώρα μας κατατάσσεται στην 19η θέση παγκοσμίως ως προς τον κίνδυνο λειψυδρίας.
Δεδομένου λοιπόν ότι τα υδατικά αποθέματα εντός του λεκανοπεδίου είναι περιορισμένα και δεν υπάρχει τρόπος μαγικής ενίσχυσής τους, όπως αποπροσανατολιστικά και επιπόλαια επιχειρείταικατά καιρούς, για παράδειγμα με την ανόρυξηνέων γεωτρήσεων, είναι επιτακτική η ανάγκη να προχωρήσουμε στη μεταφορά καθαρού νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων από γειτονικές λεκάνες απορροής, πριν τα υδατικά ζητήματα οξυνθούν ακόμα περισσότερο.
Η μεταφορά νερού αποτελεί ενδεδειγμένη λύση για πόλεις με μεγάλες υδρευτικές ανάγκες, όπως η Αθήνα, στην οποία επί δεκαετίες μεταφέρεται νερό από τις λίμνες Μαραθώνα και Υλίκη και από τους ποταμούς Μόρνο και Εύηνο, ενώ η ΕΥΔΑΠ μελετά τη μεταφορά νερού και από τη λίμνη Κρεμαστών στην Αιτωλοακαρνανία. Αντίστοιχα έργα μεταφέρουν νερό στη Θεσσαλονίκη από τον ποταμό Αλιάκμονα καιστην Πάτρα από τους ποταμούς Πείρο και Παραπείρο.
Ας αξιοποιήσουμε λοιπόν τις προτάσειςτουεγκεκριμένου Σχέδιου Διαχείρισης λεκανών απορροής ποταμών του Υδατικού Διαμερίσματος Ηπείρουκαι των αναθεωρήσεών του,οι οποίες μπορούν να χρηματοδοτηθούν από ευρωπαικούς πόρους, καιειδικότερατις:
▪Μεταφορά νερού στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων ώστε να καλύπτονται επαρκώς οι ανάγκες του (ΦΕΚ 2292Β’/2013).
▪ Σύνταξη Γενικού Σχεδίου (MasterPlan) Ύδρευσης του Δήμου Ιωαννιτών για την την άμεση υιοθέτηση μέτρων προστασίας, τη χαρτογράφησητων υδατικών πόρων που θα καλύψουν τις ανάγκες ύδρευσης σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα και τον σχεδιασμό των απαραίτητων εξωτερικών υδραγωγείων σε προκαταρκτικό επίπεδο (Μέτρο Μ05Β0301, ΦΕΚ 71A’/2024).
Μεημίμετρα και αυτοσχεδιασμούς δεν αντιμετωπίζεται το μείζον πρόβλημα της λειψυδρίας.
