Ολοκληρώθηκαν με επιτυχία οι εργασίες του 2ουAristotelisClimateForum, με θέμα «Υγιείς και βιώσιμες πόλεις»,που έγινε την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα. Στο Forum και ειδικότερα στο πάνελ με τίτλο «Αστική καθημερινότητα και έξυπνες πόλεις», είχε προσκληθεί να μιλήσει ο Σταύρος Καλογιάννης, ο οποίοςαπάντησε στα παρακάτω ερωτήματα:
Όλοι μιλάμε για «έξυπνες», «βιώσιμες», «υγιείς» πόλεις, όμως στην πράξη οι πολίτες νιώθουν ότι η πόλη τους μένει στάσιμη. Εσείς, έχοντας ασχοληθεί εκτενώς με τον χωροταξικό/πολεοδομικό σχεδιασμό ως Υφυπουργός ΠΕΧΩΔΕ και αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Υποδομών, αλλά και ως μελετητής, πού εντοπίζετε το πρόβλημα; Έχουμε τα θεσμικά εργαλεία αλλά υστερούμε στην εφαρμογή;
Απαντώντας ο Σταύρος Καλογιάννης, αφούευχαρίστησε τους οργανωτές του Forum, ανέφερε ότι οι υγιείς πόλεις δεν είναι κάτι καινούργιο. Ο Αριστοτέλης αφιερώνει μεγάλο μέρος από τα «Πολιτικά» του στην έννοια της πόλης και την οργάνωσή της, επισημαίνοντας ότι είναι στη φύση των ανθρώπων να δημιουργούν πόλεις. Τονίζει ότι η πόλη συγκροτείται μεν για την εξασφάλιση των αναγκαίων προϋποθέσεων για τη ζωή, υπάρχει όμως χάριν της ευδαιμονίας, του εύζήν.Αναλύει δε τα κριτήρια επιλογής της θέσης μιας πόλης, θεωρώντας ότι έπρεπε πρωτίστως να λαμβάνεται μέριμνα για την υγεία των κατοίκων της, την οποία συνέδεε με τον προσανατολισμό της.
Επίσης, το 1835, ο Κωλέττηςεξέδωσε το Διάταγμα «περί υγιεινής των πόλεων» που ήταν πολύ προωθημένο για την εποχή του και αποτέλεσε τον καταστατικό χάρτη του σχεδιασμού των νεοελληνικών πόλεων, στα πρότυπα της προοδευτικής πολεοδομίας.Την ίδια εποχή(1853-1870) στη Γαλλία, οHaussmannαναμορφώνει το Παρίσι, με γνώμονα την υγιεινή και το καθιστά πρωτεύουσα της Ευρώπης.
Ακολούθως ο Σταύρος Καλογιάννηςαναφέρθηκε στις μεγάλες μεταρρυθμίσεις που υλοποίησε το ΥΠΕΧΩΔΕ στον σχεδιασμό, την περίοδο 2004-2009, όταν για πρώτη φορά η χώρα απέκτησε εθνικό και ειδικό χωροταξικό σχεδιασμό (για ΑΠΕ, Βιομηχανία, Τουρισμό), ο οποίος εφαρμόζεται μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στα Ρυθμιστικά Σχέδια των μεγάλων περιφερειακών πόλεων, για τα οποία δεν εκδόθηκε ΠΔ.Στην ερώτηση «για ποιον λόγο δεν εγκρίθηκαν τα Ρυθμιστικά Σχέδια», ο Σταύρος Καλογιάννης αναφέρθηκε στις μεγάλες δυσκολίες που αντιμετωπίζει οσχεδιασμός του χώρου που απαιτεί ταυτόχρονα πολιτική βούληση, σχεδιαστική πληρότητα και κοινωνική αποδοχή. Τα θεσμικά εργαλεία υπάρχουν,ανέφερε, όμως ο συνδυασμός γραφειοκρατίας, πολυνομίας και λαϊκισμού, ιδίως από πλευράς Αυτοδιοίκησης, έχει ως αποτέλεσμα την υστέρηση ή ματαίωσητης εφαρμογής του σχεδιασμού.
Αναφερόμενος στα 257 Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια (ΤΠΣ/ΕΠΣ)που εκπονούνται, ο Σταύρος Καλογιάννης δήλωσε ότι αποτελούν μεγάλη επιτυχία και μπορούν να φέρουν μετρήσιμες βελτιώσεις στην ποιότητα ζωής των πολιτών και στον τρόπο εξέλιξηςτου αστικού χώρου, δεδομένου ότι με αυτά τα Σχέδια λύνονται πολλά θέματα συγχρόνως: καθορίζονται χρήσεις γης, οριοθετούνται οικισμοί και ρέματα, καθορίζονται ζώνες υποδοχής συντελεστή δόμησης.Παράλληλα τα ΤΠΣ/ΕΠΣ περιλαμβάνουν προβλέψεις για τις σημερινές προκλήσεις, όπως η κλιματική κρίση, η εντεινόμενη αστικοποίηση, οι κοινωνικές ανισότητες.
«Το μεγάλοστοίχημα που έχουμε μπροστά μας»,δήλωσε ο Σταύρος Καλογιάννης,«είναι η έγκαιρηολοκλήρωση των μελετών ΤΠΣ/ΕΠΣ και η έκδοση των Προεδρικών Διαταγμάτων έγκρισής τους.Απαιτείται ουσιαστικήσυνεργασία μελετητών, Δήμων, Υπ. Περιβάλλοντος, πολιτών και εν τέλει του Συμβουλίου Επικρατείας».
Το πάνελ συντόνισε ο πολεοδόμος Δρ. Αλέξανδρος Μπαρτζώκας-Τσιόμπρας, ερευνητής στο ΕΜΠ/Εργαστήριο Χωρικής Ανάλυσης και συμμετείχαν οι κυρίεςΔέσποινα Παληαρούτα, Γενική Γραμματέας Υπ. Μεταφορών καιΑθηνά Ζαφειροπούλου, Αρχιτέκτων μηχανικός, και οιΔρ. Κων/νοςΚαράντζαλος, Καθηγητής Τηλεπισκόπησης ΕΜΠ, Γενικός Γραμματέας Υπ. Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δρ Βασίλης Μηλιάς, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο ΕΜΠ/Εργαστήριο Συγκοινωνιακής Τεχνικής
