Η κεντρική πλατεία κάθε πόλης είναι κάτι πολύ περισσότερο από ένας αστικός χώρος. Είναι τόπος συνάντησης, κοινωνικής ζύμωσης, έκφρασης, συμμετοχής και ταυτότητας. Αποτελεί, ιστορικά και πολιτισμικά, τον κατεξοχήν δημόσιο χώρο όπου η πόλη συναντά τον πολίτη και ο πολίτης αναγνωρίζει τον εαυτό του στην πόλη.
Είναι χώρος κοινής εμπειρίας, ανοιχτός, φιλόξενος, προσβάσιμος, διαμπερής και πράσινος.
Η Κεντρική Πλατεία των Ιωαννίνων, με τον φυσικό της χαρακτήρα, τα δέντρα, τη σκιά και τη ζωντανή καθημερινή της χρήση, υπήρξε για δεκαετίες τέτοιος χώρος. Όμως, η πολιτική επιλογή της υπόγειας στάθμευσης και οι παρεμβάσεις που ακολούθησαν διέγραψαν τον δημόσιο χαρακτήρα της. Το πράσινο χάθηκε, η ανθρώπινη κλίμακα καταστράφηκε, και η πλατεία μετατράπηκε σε ένα άδειο σκηνικό –χωρίς λειτουργία, χωρίς κοινωνική αναφορά.
Το πρόβλημα δεν είναι η ύπαρξη υπόγειου πάρκινγκαλλά η απουσία συνολικού σχεδίου.
Τίποτα δεν εμπόδιζε την κατασκευή μιας υπόγειας υποδομής στάθμευσης, εφόσον αυτή εντασσόταν σε έναν ολοκληρωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό που να υπηρετεί τις αρχές του βιώσιμου, συμμετοχικού και κοινωνικά χρήσιμου δημόσιου χώρου.
Ο σύγχρονος αστικός σχεδιασμός μπορεί να συνδυάζει ανάγκες μετακίνησης με τη διατήρηση και ενίσχυση της δημόσιας ζωής και των ανοιχτών χώρων.
Αντί για έναν ενιαίο και συμμετοχικό σχεδιασμό, επιλέχθηκε μια λογική αποσπασματικών εργολαβικών παρεμβάσεωνχωρίς κοινωνική συμμετοχή, χωρίς συνολική αντίληψη για τον δημόσιο χώρο, χωρίς σύνδεση με τους γειτονικούς ελεύθερους χώρους, από την Κεντρική Πλατεία έως το πάρκο Λιθαρίτσια.
Εκεί όπου θα μπορούσε να αναπτυχθεί ένας μεγάλος, ενιαίος, πολυλειτουργικός δημόσιος χώρος, όπως συναντάμε σε σύγχρονα παραδείγματα ευρωπαϊκών πόλεων, η Κεντρική Πλατεία των Ιωαννίνων κατέληξε να μετατραπεί σε ένα ακόμη αστικό «νεκροταφείο πλακόστρωσης», αποκομμένο από τον κοινωνικό της ρόλο και τη ζωή της πόλης.
Ως ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, δεν βλέπουμε την πλατεία ως “ανάπλαση”, αλλά ως δημόσιο δικαίωμα.
Ο δημόσιος χώρος δεν είναι ουδέτερος, είναι πολιτικός και κοινωνικός θεσμός.
Είναι ο χώρος όπου ασκείται η δημοκρατία, διασφαλίζεται η ισότητα και κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην πόλη.
Οφείλει να είναι:
- ανοιχτός, λειτουργικός και προσβάσιμος σε όλες και όλους, χωρίς αποκλεισμούς,
- με κοινωνικά δίκαιο και συμπεριληπτικό σχεδιασμό,
- με έμφαση στο πράσινο, τη φυσική σκίαση και τους χώρους ανάπαυσης,
- με ζωντανό κοινωνικό περιεχόμενο, ενεργή συμμετοχή και συλλογική συνεύρεση.
Αναμένουμε το αποτέλεσμα της νέας ανακατασκευής με κριτική στάση και πλήρη επίγνωση των ευθυνών που συνεπάγεται κάθε παρέμβαση στον δημόσιο χώρο.
Ταυτόχρονα καλούμε τον Δήμο Ιωαννιτών να εξετάσει σοβαρά τη δημιουργία ενός ενιαίου, ανοιχτού και πολυλειτουργικού δημόσιου χώρου, από τα Λιθαρίτσια έως την Κεντρική Πλατεία. Μια τέτοια ενοποίηση μπορεί να δώσει στο κέντρο της πόλης ζωή, λειτουργικότητα και δημόσιο χαρακτήρα.
Η Πλατεία των Ιωαννίνων πρέπει να ξαναγίνει ζωντανό κομμάτι της πόλης και των ανθρώπων της.Ο δημόσιος χώρος ανήκει στους πολίτες — όχι στην αγορά, όχι στις εργολαβίες. Ανήκει σε όλες και όλους.
ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ-ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ.
