Η Ελλάδα υποβαθμίστηκε στην κατηγορία «κόκκινο» στον παρατηρητή του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery & Resilience Fund Tracker*) του REScoop.eu, του ευρωπαϊκού δικτύου ενεργειακών κοινοτήτων.
Η υποβάθμιση αυτή οφείλεται στην απένταξη του προγράμματος «Απόλλων», ύψους 100 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο προοριζόταν για την κατασκευή και λειτουργία σταθμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), προς όφελος ευάλωτων νοικοκυριών και δήμων.
Το πρόγραμμα δεν προχώρησε λόγω σοβαρών καθυστερήσεων στην υλοποίηση, με αποτέλεσμα να μην υφίσταται πλέον καμίαχρηματοδότηση για ενεργειακές κοινότητες στο πλαίσιο του Ελληνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, δίκτυα ενεργειακών κοινοτήτων, ο ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχία, καθώς και άλλα πολιτικά κόμματα και αυτοδιοικητικές παρατάξεις, είχαν από νωρίς ασκήσει έντονη κριτική, επισημαίνοντας ότι το πρόγραμμα καταστρατηγεί το ίδιο το πνεύμα των Ενεργειακών Κοινοτήτων, δηλαδή τον εκδημοκρατισμό της παραγωγής καθαρής ενέργειας και τη συμμετοχή των πολιτών και των δήμων στη μετάβαση προς ένα δίκαιο και βιώσιμο ενεργειακό μοντέλο.
Η κυβέρνηση, ωστόσο, προωθεί μόνο κατ’ όνομα “Ενεργειακές Κοινότητες”, μέσα από ιδιωτικά έργα που δεν ανταποκρίνονται στις αρχές της ενεργειακής δημοκρατίας και της κοινοτικής ενέργειας. Πρόκειται για μια αρνητική διεθνή «πρωτοπορία», που αντιστρατεύεται το θεσμικό πλαίσιο του νόμου 4513/2018 της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, με τον οποίο ιδρύθηκαν για πρώτη φορά οι Ενεργειακές Κοινότητες στην Ελλάδα.
Ο σχεδιασμός αυτός, σε συνδυασμό με την απώλεια των 100 εκατομμυρίων ευρώ, επιβεβαιώνουν ότι η Ελλάδα δεν προσφέρει φιλικό περιβάλλον για την ανάπτυξη του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων, παρά τις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις για τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση.
Το αξιοσημείωτο είναι ότι η κυβέρνηση αποτυγχάνει ακόμη και στον δικό της σχεδιασμό – αυτόν που η ίδια επέβαλε, αποκλείοντας τους δήμους και τις ενεργειακές κοινότητες – με μοναδικό σκοπό να εξυπηρετήσει στο μέγιστο βαθμό τα συμφέροντα του οικονομικού μπλοκ που τη στηρίζει.
Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι προωθεί ένα ιδιωτικοποιημένο μοντέλο ενεργειακής μετάβασης, αποκλείοντας την κοινωνία και την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Αντί να ενισχύει την ενεργειακή δημοκρατία και να καταπολεμά την ενεργειακή φτώχεια, εξυπηρετεί τα συμφέροντα των ενεργειακών καρτέλ εις βάρος των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών.
Η ενεργειακή μετάβαση δεν μπορεί να οικοδομηθεί πάνω σε αποκλεισμούς, ιδιωτικά συμφέροντα και περιορισμό της κοινωνικής συμμετοχής.Απαιτείται ριζική αλλαγή πολιτικών, που θα θέτουν στο επίκεντρο του σχεδιασμού και των δημόσιων χρηματοδοτήσεων τα κοινοτικά και συμμετοχικά ενεργειακά έργα, διασφαλίζοντας ότι η ενεργειακή μετάβαση θα είναι δίκαιη, δημοκρατική και κοινωνικά ωφέλιμη.
Χρειάζεταιπροοδευτική διακυβέρνηση, ικανή να υπηρετήσει τα συμφέροντατων πολλών.
Ο ΣΥΡΙΖΑ–Προοδευτική Συμμαχίαθα συμβάλει με όλες του τις δυνάμεις προς αυτή την κατεύθυνση.
-*Πηγή: REScoop.eu – Recovery & Resilience Fund Tracker (Σεπτέμβριος 2025)
https://www.rescoop.eu/policy/financing-tracker/recovery-resilience-funds
