Η παράταξη «Κοινό των Ηπειρωτών» κατέθεσε, μέσω του Περιφερειακού Συμβούλου και μέλους της Επιτροπής Κοινωνικών Θεμάτων, Σάββα Δημητριάδη, αίτημα στην Επιτροπή Κοινωνικών Θεμάτων της Περιφέρειας Ηπείρου, μαζί με σχέδιο εισήγησης/προτάσεων για την αντιμετώπιση του φαινομένου της αιθαλομίχλης, με σκοπό να συζητηθεί στην προγραμματισμένη για τις 4 Σεπτεμβρίου 2025 συνεδρίαση της Επιτροπής.
Η κατάθεση αυτή έγινε σε συνέχεια της ομόφωνης απόφασης της Επιτροπής (Πρακτικό 2/18-2-2025), σύμφωνα με την οποία το ζήτημα θα επανερχόταν σε επόμενη συνεδρίαση, ώστε να αποσαφηνιστούν οι λεπτομέρειες και να καταρτιστεί κοινή εισήγηση προς το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Η αιθαλομίχλη, σύμφωνα με τις επιστημονικές διαπιστώσεις και τον ορισμό του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, είναι μορφή ατμοσφαιρικής ρύπανσης που δημιουργείται όταν αιωρούμενα σωματίδια (κυρίως αιθάλη), διοξείδιο του θείου και μονοξείδιο του άνθρακα εγκλωβίζονται στην ατμόσφαιρα λόγω χαμηλών θερμοκρασιών, υψηλής υγρασίας και τοπικών μετεωρολογικών συνθηκών. Οι κυριότερες ανθρωπογενείς πηγές είναι οι καύσεις (παραγωγή ενέργειας, θέρμανση), οι βιομηχανικές δραστηριότητες και η κυκλοφορία οχημάτων.
Πρόκειται για ένα σοβαρό και διαχρονικό πρόβλημα για το λεκανοπέδιο των Ιωαννίνων, κατά τους χειμερινούς μήνες, με σοβαρές συνέπειες στη δημόσια υγεία και την ποιότητα του αέρα. Η χρήση στερεών καυσίμων για θέρμανση, που αυξήθηκε σημαντικά την τελευταία δεκαετία λόγω της οικονομικής κρίσης και της αύξησης της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης, είναι η κύρια αιτία της αιθαλομίχλης στην πόλη, η οποία κατατάσσεται στην κορυφή της χώρας όσον αφορά τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης.Καθώς ο χειμώνας πλησιάζει και το πρόβλημα αναμένεται να επανεμφανιστεί, καθίσταται αναγκαία η λήψη μέτρων πρόληψης και δράσης.
Το σχέδιο εισήγησης του «Κοινού των Ηπειρωτών»περιλαμβάνει εννέα προτάσεις – παρεμβάσεις, που τίθενται υπόψη της Επιτροπής και μπορεί να εμπλουτιστεί/διαμορφωθεί μέσα από τη συζήτηση και τις προτάσεις των μελών της:
- Συνεργασίες με Πολιτεία και Α΄θμια Τοπική Αυτοδιοίκηση για την εφαρμογή συντονισμένων μέτρων με στόχο τη μείωση της αιθαλομίχλης.
- Γενναία επιδότηση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου θέρμανσης για όλους τους κατοίκους των Ιωαννίνων.
- Δωρεάν παροχή ρεύματος σε ευάλωτες οικονομικά οικογένειες κατά τη χειμερινή περίοδο.
- Σοβαρή καμπάνια ενημέρωσης και μέτρα ώστε οι πολίτες να περιορίσουν την καύση ξύλου και τη χρήση τζακιών, με έμφαση στην εκπαίδευση και στις μεγαλύτερες ηλικίες.
- Προώθηση εναλλακτικών, καθαρότερων τρόπων θέρμανσης με στοχευμένα προγράμματα για την περιοχή.
- Στήριξη και Ενίσχυση των Ενεργειακών Κοινοτήτων για δημοκρατική – δίκαια παραγωγή και διανομή της ανανεώσιμης ενέργειας, με στόχο τη μείωση των ενεργειακών δαπανών και εκπομπών.
- Δημιουργία Δικτύου Παρακολούθησης Ποιότητας Αέρα στο λεκανοπέδιο Ιωαννίνων: Εγκατάσταση σταθμών μέτρησης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών εκπομπών. Συνεχής παρακολούθηση και άμεση δημοσιοποίηση δεδομένων μέσω ψηφιακής πλατφόρμας.
- Προώθηση της Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης: Δημιουργία περισσότερων πράσινων χώρων, ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, δωρεάν αστική συγκοινωνία σε περιόδους υψηλής ρύπανσης, ανάπτυξη δικτύου ποδηλατοδρόμων για περιορισμό της χρήσης αυτοκινήτων.
- Ολοκληρωμένο σχέδιο παρακολούθησης, αξιολόγησης και δράσεων: Συστηματική παρακολούθηση της ρύπανσης, τακτική αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των μέτρων και συνεχείς βελτιώσεις στις στρατηγικές καταπολέμησης της ρύπανσης.
Η παράταξή μαςπιστεύει ότι, λόγω της σοβαρότητας και της έκτασης του προβλήματος, η Επιτροπή πρέπει να καταλήξεισε κοινό κείμενο εισήγησης και να αιτηθεί τη συζήτηση του θέματος σε ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, με τη συμμετοχή του Δήμου Ιωαννιτών.
Στόχος είναι να παρθούν μέτρα από την Περιφέρεια και τον Δήμο, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων τους, και ταυτόχρονα να υπάρξει κοινή διεκδίκηση από το Κεντρικό Κράτος για την εφαρμογή άμεσων λύσεων προς όφελος των πολιτών και της δημόσιας υγείας, με προτεραιότητα:
- τη γενναία επιδότηση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου θέρμανσης για όλους,
- και τη δωρεάν παροχή ρεύματος σε ευάλωτες οικογένειες.
Η προστασία της δημόσιας υγείας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων δεν μπορεί να περιμένει. Ο χειμώνας έρχεται και η πρόληψη είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο.
