Η ρύπανση της τάφρου Λαψίστας δεν είναι ούτε καινούργιο, ούτε άγνωστο φαινόμενο. Πριν από έναν χρόνο, παραγωγοί και κάτοικοι της περιοχής προειδοποιούσαν για πρωτοφανείς καταστάσεις. Οι φόβοι τους επιβεβαιώθηκαν από το πόρισμα της Διεύθυνσης Υδάτων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, το οποίο ανέδειξε όχι μόνο την έκταση, αλλά και τη διάρκεια του προβλήματος. Καταγράφηκε τότε ότι η εκροή ανεπεξέργαστων λυμάτων προς την τάφρο ήταν συνεχής και όχι παροδική.
Έναν χρόνο μετά, η κατάσταση φαίνεται να επαναλαμβάνεται με τον ίδιο, αν όχι μεγαλύτερο, βαθμό σοβαρότητας. Οι κάτοικοι καταγγέλλουν νέες εκροές, η αγροτική παραγωγή απειλείται άμεσα, και η ίδια η τάφρος ενδέχεται να έχει υποστεί πολύ σοβαρή υποβάθμιση.
Η τάφρος Λαψίστας, βασική υποδομή άρδευσης για τον κάμπο της περιοχής, έχει σε μεγάλο βαθμό μετατραπεί σε αποδέκτη ανεξέλεγκτης και μόνιμης ρύπανσης. Δεν πρόκειται πλέον για μεμονωμένα περιστατικά ή περιοδικές παραβάσεις, αλλά για μια συστημική περιβαλλοντική κρίση με ορατές επιπτώσεις. Οι αγρότες αδυνατούν να χρησιμοποιήσουν το νερό για άρδευση, το φυσικό περιβάλλον υποβαθμίζεται, ενώ υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για πιθανή επιμόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα. Η απειλή για τη δημόσια υγεία είναι πραγματική.
Η κατάσταση έχει πλέον φτάσει σε τέτοιο σημείο ώστε να τίθενται δημόσια κρίσιμα ερωτήματα για την αλλοίωση της ίδιας της δομής και της λειτουργίας της τάφρου Λαψίστας:
– Μπορεί να εξακολουθεί να θεωρείται αρδευτικό έργο κοινής ωφέλειας ή έχει πλέον μετατραπεί σε εστία περιβαλλοντικού και υγειονομικού κινδύνου;
– Έχει υποστεί αλλοιώσεις η φυσική και τεχνική της υπόσταση, εξαιτίας της μακροχρόνιας και συνεχούς ρύπανσης;
– Έχουν τα πρανή και η κοίτη της καλυφθεί από λάσπη, ανεπεξέργαστα λύματα και τοξικά κατάλοιπα, που απειλούν τη λειτουργικότητά της και τη δημόσια ασφάλεια;
Ως Περιφερειακή Παράταξη, καλούμε την Περιφέρεια Ηπείρου να αναλάβει άμεσες και ουσιαστικές ενέργειες, στο πλαίσιο των θεσμικών και ελεγκτικών αρμοδιοτήτων της. Οφείλει, μαζί με τις αρμόδιες αρχές της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, να δώσει σαφείς και δημόσιες απαντήσεις: Ποιοι είναι οι υπαίτιοι της ρύπανσης; Τι είδους απόβλητα εντοπίζονται; Ποια είναι τα αποτελέσματα των πρόσφατων ελέγχων και δειγματοληψιών;
Ταυτόχρονα, η Περιφέρεια Ηπείρου, οι αρμόδιες υπηρεσίες και τα συναρμόδια Υπουργεία οφείλουν να αναλάβουν άμεσα όλες τις απαραίτητες ενέργειες για την πλήρη αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς, την ουσιαστική στήριξη των αγροτών που έχουν υποστεί οικονομικές απώλειες, καθώς και να προχωρήσουν στον σχεδιασμό και την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου σχεδίου απορρύπανσης, αποκατάστασης, πρόληψης και διαρκούς ελέγχου.
Σε μια περίοδο που η εμπιστοσύνη των πολιτών απέναντι στους θεσμούς δοκιμάζεται έντονα, η πολιτεία, σε κάθε επίπεδο, οφείλει να απαντά με διαφάνεια, συνέπεια και πράξεις. Το περιβάλλον, η δημόσια υγεία και η αγροτική παραγωγή της περιοχής δεν μπορούν να αφεθούν στην τύχη τους. Η κοινωνία ζητά λογοδοσία και λύσεις.
